Jaarplan 2024:
Verbinding in de keten

Inleiding strategische pijler Markt

De sector verdient haar geld in verschillende markten. De biologische markt heeft daarin een speciale positie met haar expliciete eisen aan uitgangsmateriaal. 

De sector laat zich horen in de discussies over de regels die worden ontwikkeld over rassenregistratie en kwaliteitsborging van uitgangsmateriaal in Europa (PRM). We zien een trend dat de markttoegangssituatie buiten de EU snel complexer wordt, met name op het gebied van de fytosanitaire garanties die worden gevraagd. Re-export maakt dat in een groeiend aantal landen extra ingewikkeld. Uitbraken van ziektes in Nederland en Europa leveren nog extra uitdagingen op. Daarmee zijn  markttoegang en fytosanitair nauw met elkaar verbonden. 

Aan de strategische pijler Markten leveren twee hoofdcommissies en een (tijdelijke) werkgroep een bijdrage, te weten: 

  • HC Markttoegang en Fytosanitair beleid
  • HC Biologisch Uitgangsmateriaal 
  • Werkgroep PRM 

 

2023 – 2024
De afstemming met de overheid over de prioritering van de inzet van ambtenaren  levert nog steeds discussies op, met name wat betreft de criteria waarop deze inzet gebaseerd kan worden. 

Samen met PlantNet International (PNI) is een bijdrage geleverd aan het onderzoek om effecten inzichtelijk te maken van de export op duurzaamheid in Nederland en de derde landen. Intussen is er goed contact over prioriteitslanden voor nieuwe- en bestaande markttoegang voor de sector.

Er is inhoudelijke input geleverd voor- en meegewerkt aan de organisatie van inkomende bezoeken en auditbezoeken van National Plant Protection Organizations (NPPOs) van diverse importerende landen waaronder: US, Australië, Taiwan, India, Marokko en een delegatie van de Europese Commissie.

Diverse markttoegangsproblemen zijn toegelicht, verhelderd en/of opgelost in samenwerking met de leden en de overheid en er is commentaar geleverd op verschillende WTO-notificaties van nieuwe importeisen. 

Daarnaast draagt Plantum bij aan de nationale afstemming over de uitvoering- en implementatie van de fytosanitaire regelgeving. Het afgelopen jaar nam ToBRFV in tomaat en andere gewassen daarin weer een belangrijke plaats in.

2024-2025
De inzet blijft gericht op het openhouden van bestaande en het openen van nieuwe markten. Veel importerende landen blijven hun importregels wijzigen waardoor voortdurend alertheid en reactie op onterechte importeisen nodig is. Ook wordt ingezet op de afronding van langlopende markttoegangsdossiers in Marokko, Mexico en de VS en op het opstarten van nieuwe dossiers. Voor de voortgang is niet alleen een goede samenwerking met de Nederlandse autoriteiten van belang, maar ook internationale samenwerking met Euroseeds en ISF. 

Binnen PlantNet International worden onder andere constructieve discussies gevoerd over de doelmatigheid van de activiteiten van de NVWA. Elektronisch certificeren staat hoog op de agenda. De inzet van Plantum is gericht op het geschikt maken van de systemen voor de specifieke behoeften voor re-export.

We blijven inzetten op de nationale implementatie van de EU-verordeningen en op de wijzigingen in de EU plantgezondheidsverordening, met name op wijzigingen voor ToBRFV en RNQPs. Ook blijft Plantum zich nationaal en internationaal inzetten voor de acceptatie van bedrijfsinformatie - onder officieel toezicht van de NPPO- voor fytosanitaire garanties.

In de technische discussies over toetsen, is biologische relevantie een belangrijk thema. De hoofdcommissie werkt er actief aan om dit onderwerp onder de aandacht te brengen, onder andere door onderzoek te starten dat moet resulteren in proportionele regelgeving. 

2023– 2024
Onder andere met de deelname aan discussies in Pakhuis de Zwijger is een verdere basis gelegd voor de zichtbaarheid van Plantum binnen de biologische sector als vertegenwoordiger van het begin van ‘hun’ ketens. Rondom NGT’s ging het gesprek over de mogelijkheden om keuzevrijheid te borgen door transparant te zijn over gebruikte methodes op rasniveau net zoals wordt gedaan bij CMS-rassen. De biologische sector lobbyt sterk voor een verbod op NGT’s in haar ketens, met voor  Category-1 NGT producten en methoden na 7 jaar een mogelijkheid voor herziening. Belangrijk is een  aangenomen amendement dat ‘adventitious presence van CAT-1’ in biologische ketens niet leidt tot non-compliance met de Organic Regulation (EU 2018/848). Plantum vindt voorts, dat keuzevrijheid van de biologische sector (en mogelijk anderen) voldoende geborgd is door de door de Commissie voorgestelde verklaring op het niveau van het uitgangsmateriaal.

In de biologische landbouw is het gebruik van biologische zaden, pootgoed en plantmateriaal verplicht, indien beschikbaar. De Nationale Annex is een lijst van gewassen waarvoor geen ontheffing meer mogelijk is voor gebruik van gangbaar uitgangsmateriaal.

Het onderwerp biologisch uitgangsmateriaal is het afgelopen jaar iets gestegen op de agenda van Euroseeds. 

2024–2025
Plantum wil de zichtbaarheid binnen de biologische sector vergroten, en biologisch uitgangsmateriaal binnen Plantum beter positioneren. Daarbij past ook een intensieve betrokkenheid bij Euroseeds (WG Organics). Het streven is om een rol te kunnen spelen richting de politiek die evenwaardig is aan die van IFOAM EU. 

Plantum zal de ontwikkelingen rond NGT’s ook specifiek voor de gevolgen voor de biologische sector nauwgezet volgen en bespreken met beleidsmakers.

Plantum zal zich het actief inzetten voor het bevorderen van harmonisatie op het gebied van het verkleinen van de onderlinge verschillen tussen EU-lidstaten als het gaat om certificeringsstandaarden en hun interpretatie; ook voor residustandaarden. Een uniforme certificeringsaanpak zal de handel in biologisch uitgangsmateriaal vergemakkelijken en de consistentie en betrouwbaarheid ervan bevorderen.

Ook zal er aandacht zijn voor behoud van equivalentie akkoorden ten behoeve van import-export regels tussen VS-EU-UK.

2023 - 2024
De discussies over rassenregistratie en kwaliteitsborging zijn weer vol opgelaaid in Europa door plannen van de Europese Commissie om de regels die al tientallen jaren voor verschillende gewassen gelden in één Verordening samen te vatten. Dit vergt een zeer gedetailleerde analyse, waarbij gewasspecifieke zaken niet uit het oog verloren moeten worden. Plantum is hier nauw bij betrokken samen met de keuringsdiensten en LVVN. Ook binnen Euroseeds spelen deze discussies, waarbij het uitgangspunt vaak is hoe het voor de landbouwgewassen is geregeld en goed werkt. Mede door een sterke inzet van Plantum is het gelukt om de sierteelt buiten de regelgeving te houden, maar het blijkt ingewikkeld om de specifieke noden van de groentezaadsector voldoende voor het voetlicht te brengen.

Omdat er geen hoofdcommissie is die dit onderwerp regulier onder haar hoede heeft, vindt de inzet van Plantum plaats in nauw overleg met gewasgroepen en afdelingsbesturen, en met een ad-hoc samengestelde PRM werkgroep.

2024 – 2025
De discussies gaan voort, met name in de Europese Raad waar Nederland een actieve positie inneemt. De komende tijd zal de overheid gevraagd en ongevraagd van informatie worden voorzien over de onder handen zijnde onderdelen van de PRM discussie. Ook zal dit dossier geregeld ter sprake worden gebracht in de contacten met het EU Parlement.

Het doel is dat een efficiënte rassenregistratie in stand blijft, inclusief een betaalbaar systeem voor Cultuur en Gebruikswaarde Onderzoek voor landbouwgewassen en dat uitzonderingen beperkt worden tot situaties waarbij er risico is dat niet-getoetst materiaal op de reguliere markt kan komen. 

  • #5

    Verbetering ITPGRFA

    Mede door de intensieve inzet van Plantum zijn gesprekken opgestart over verbetering van de International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA), zoals uitbreiding van Annex 1, betalingsmechanismen en Digital Sequence Information. 

  • #6

    Dubbele materialiteitsanalyse ontwikkeld

    Met een groep van 22 bedrijven is een gezamenlijke dubbele materialiteitsanalyse op sectorniveau ontwikkeld ten behoeve van duurzaamheidsrapportages. De uitkomst helpt bedrijven bij het voldoen aan hun CSRD-verplichtingen.