Jaarplan Plantum 2023:
Future-proof in de
digitale transitie

Bijlagen

 

1. Beschrijving bestuur, afdelingen, hoofdcommissies

Hieronder staan de verschillende bestuurs- en overlegorganen van Plantum beschreven.

Het Algemeen Bestuur (AB) bestuurt en vertegenwoordigt de vereniging ‘in en buiten rechte’. Het AB van Plantum bestaat uit acht leden en een secretaris. De vier afdelingen van de vereniging dragen elk twee vertegenwoordigers aan. De leden van het AB worden door de Algemene Ledenvergadering (ALV) benoemd.

De hoofdtaak van het AB is het besturen van de vereniging, het bespreken van strategische zaken die de gehele vereniging aangaan en het vaststellen van de financiële kaders. Daarnaast benoemt het AB de leden van afdelingsbesturen, hoofdcommissies en een aantal externe vertegenwoordigingen. Daarbij is het de taak van het AB om stil te staan bij nieuwe ontwikkelingen en afdelingen of hoofdcommissies te adviseren. In het uitzonderlijke geval dat een hoofdcommissie of afdeling niet tot overeenstemming kan komen, beslist het AB. Daarnaast ondersteunt het AB de directeur in het management van het secretariaat.

Het bestuur van de Afdeling Landbouw ziet toe op de belangenbehartiging van de leden in de Afdeling Landbouw. Daarbij richt het bestuur zich met name op gewasoverschrijdende overkoepelende thema’s. Het afdelingsbestuur kan nieuwe ontwikkelingen die relevant zijn voor de leden identificeren en bespreken, neerleggen bij een bestaande hoofdcommissie of een werkgroep instellen om haar te adviseren.

De volgende besturen Gewasgroepen vallen onder de Afdeling Landbouw en zijn vertegenwoordigd in het bestuur van de Afdeling:

  • Aardappelen
  • Granen, Peulvruchten en Fijne Zaden
  • Mais
  • Suikerbieten
  • Voedergewassen
  • Handel en Licentieteelt

De werkgroepen Technische Commissies voor het rassenonderzoek vallen onder deze Besturen Gewasgroepen. De Redactiecommissie Aanbevelende Rassenlijsten valt rechtstreeks onder het bestuur van de Afdeling Landbouw

Het bestuur van de Afdeling Sierteelt komt twee keer per jaar bij elkaar en heeft verder afstemming via e-mail op het moment dat er zaken om een besluit vragen. Binnen Plantum worden inhoudelijke keuzes veelal binnen de thematisch ingerichte hoofdcommissies, waarvoor het bestuur sierteeltleden voordraagt, gemaakt. Ook draagt de afdeling leden van het Algemeen Bestuur voor. Het afdelingsbestuur zorgt daarmee voor een stem binnen de vereniging van de leden in de sierteeltsector, zowel op bestuurlijk als inhoudelijk niveau. Het bestuur brengt verschillende expertises vanuit de diverse sectoren samen. Ook zorgen de bestuursleden voor een persoonlijke verbinding met andere relevante organisaties. Tijdens de jaarlijkse Sierteeltdag geven de afdelingsvertegenwoordigers in de hoofdcommissies een kort overzicht van waar in het afgelopen jaar aan gewerkt is en wat op dat moment speelt. Tijdens de Sierteeltdag worden besluiten genomen die specifiek van toepassing zijn op (de leden van) de Afdeling Sierteelt.

Het Bestuur van de Afdeling Voedingstuinbouw Opkweek ziet toe op de belangenbehartiging van de leden in de Afdeling Voedingstuinbouw Opkweek. Het Bestuur signaleert relevante ontwikkelingen en bespreekt deze. Daarnaast is het Bestuur alert op nieuwe ontwikkelingen in de sector en beslist het op welke wijze de Afdeling daar invulling aan kan geven via de gerelateerde Hoofdcommissies of Werkgroepen.

Onderwerpen die standaard binnen het Bestuur worden besproken, zijn:

  • Het keurmerk Good Seed and Plant Practices (GSPP);
  • Gewasoverstijgend onderzoek;
  • Gebruik gewasbeschermingsmiddelen;
  • Terugkoppeling vanuit werkgroepen;
  • Overleg NVWA;
  • EU-Plant, de Europese brancheorganisatie voor de opkweekbedrijven van groenteplanten.

De volgende groepen vallen onder de Afdeling Voedingstuinbouw Opkweek:

  • Gewasgroep Aardbei
  • Gewasgroep Asperge
  • Gewasgroep Glasgroente Directie
    • Werkgroep Uniform Uitgangsmateriaal
    • Werkgroep Glasgroente Gewasbescherming & Milieu
    • Werkgroep Ketenversterking Voedingstuinbouw Opkweek
    • Technische Werkgroep GSPP Plantenkwekers
  • Gewasgroep Klein fruit
  • Gewasgroep Kool
  • Gewasgroep Prei
  • Commissie CAO Glastuinbouw
  • Werkgroep Zaad en Opkweek
  • Projectgroep Weerbare Groenteplanten

Naast de formele bestuursfuncties als nominaties van bestuurs- en commissieleden, het opstellen van budget en het managen en controleren van de financiën van de afdeling houdt het bestuur zich inhoudelijk bezig met een diversiteit aan onderwerpen. Dit gaat om sectorspecifieke elementen als GSPP, ISHI en onderwerpen als intellectueel eigendom, veredelingsmethoden, biodiversiteit, gewasbescherming, kwaliteitseisen en fytosanitaire zaken.

De Hoofdcommissie Biodiversiteit bepaalt voor Plantum het beleid en stelt de standpunten vast over Access and Benefit Sharing (ABS) binnen de plantenveredeling. Dit gebeurt op basis van nationale, Europese en internationale ontwikkelingen.

De Hoofdcommissie levert input bij internationale debatten en onderhandelingen van de Convention on Biological Diversity (CBD) en het Nagoya Protocol, evenals bij de International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture (ITPGRFA). Soms gebeurt dit rechtstreeks, maar meestal gaat dit via de International Seed Federation (ISF) en voor de Europese regelgeving via Euroseeds. Ook worden op afstand de relevante ontwikkelingen op het gebied van biodiversiteit binnen de World Intellectual Property Organization (WIPO) en United Nations Convention on the Law of the Sea of 10 December 1982 wat betreft ABS (UNCLOS) gevolgd.

De Hoofdcommissie Biologisch Uitgangsmateriaal houdt zich vooral bezig met regelgeving en politieke ontwikkelingen gericht op biologische productie, gebruik van biologisch plantaardig uitgangsmateriaal en ontheffingen en onderzoek voor de biologische landbouw. De hoofdcommissie komt twee tot drie keer per jaar bij elkaar en bespreekt dan bovenstaande onderwerpen. Meestal zijn de vergaderingen samen met de Werkgroep Biologisch Uitgangsmateriaal. Op deze manier kunnen alle bedrijven die plantaardig uitgangsmateriaal voor de biologische teelt ontwikkelen, meepraten.

De Hoofdcommissie Markttoegang en Fytosanitair Beleid bespreekt ontwikkelingen- en bepaalt posities op het gebied van markttoegang in derde landen en het mondiale, Europese en nationale fytosanitair beleid.

De hoofdcommissie brengt jaarlijks de belangrijkste prioriteitslanden voor markttoegang in kaart en identificeert bestaande en opkomende problemen. Op basis hiervan en de nadere uitwerking in de actieve werkgroepen die onder de hoofdcommissie functioneren, wordt input gegeven aan het ministerie van LNV en de NVWA voor bilaterale fytosanitaire overleggen met derde landen, voor nieuwe markttoegang en het oplossen van problemen.

De scope inzake fytosanitair beleid zijn de ontwikkelingen en nieuwe standaarden van de International Plant Protection Convention (IPPC), de implementatie en uitvoering van de EU verordeningen voor Plantgezondheid en Officiële Controles en de uitvoering van de fytosanitaire regelgeving nationaal. Daarnaast speelt de (uitvoering van de) regelgeving inzake CITES (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) en Invasive Alien Species. De hoofdcommissie en haar werkgroepen zijn klankbord voor Plantum inzake de ontwikkelingen van eCertNL; de keuringsdiensten, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de International Seed Testing Association (ISTA).

De Hoofdcommissie Internationaal Beleid zet zich in voor de leden van Plantum om op een duurzame en verantwoorde manier internationaal te kunnen ondernemen. De positionering van de sector zaden en jonge planten in het Nederlands buitenlands beleid staat hierbij centraal. Vragen die daarbij aan de orde komen zijn onder andere:

  • Welke rol kan onze sector spelen bij het behalen van de Sustainable Development Goals (SDGs)?
  • Hoe brengt de sector deze bijdrage voor het voetlicht.
  • Hoe kan de aandacht voor het thema duurzaamheid ook verder worden geïmplementeerd binnen de sector in een wereld die daar explicieter om vraagt?
  • Hoe stimuleren we tegelijk een goed ondernemingsklimaat voor effectieve zaaizaadsystemen?

Het is hierbij van groot belang dat beleidsdoelen door de verschillende ministeries, met name die van de Ministeries van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Buitenlandse Zaken en Internationale Handel op elkaar afgestemd worden. Internationaal wordt onder meer gekeken naar de Wereldbank, Access to Seeds Index, FAO (Food and Agriculture Organization) en andere relevante internationale organisaties op het gebied van arbeid en milieu.

Doel van de hoofdcommissie Gewasgezondheid en Milieu is het realiseren van een voor de sector uitgangsmateriaal werkbaar beleid voor gewasgezondheid en milieu. Dat doet zij door de unieke positie van de sector uit te dragen en door te laten zien welke belangrijke bijdragen vanuit onze sector geleverd kunnen worden aan een duurzame gewasgezondheid die minder belasting en zelfs ondersteuning van het milieu oplevert, indien de sector in staat wordt gesteld resistent en weerbaar, gezond, schoon en beschermd uitgangsmateriaal te leveren.

De hoofdcommissie ontwikkelt ideeën en posities om nationaal en internationaal het beleid en wet- en regelgeving voor gewasgezondheid en milieu in een voor onze sector ondersteunende richting te sturen. Daarbij werken we samen met andere organisaties, zoals nationaal in het Uitvoeringsprogramma Toekomstvisie Gewasbescherming 2030 ] en Europees Euroseeds en de Minor Use Coordination.

Deelonderwerpen van de hoofdcommissie zijn gewasbeschermings- en toelatingsbeleid, middelen- en maatregelenpakket, milieuregelgeving en weerbare teeltsystemen (weerbare rassen, planten en bodems).

De Hoofdcommissie Intellectueel Eigendom bespreekt ontwikkelingen op het gebied van het kwekersrecht, octrooirecht en merkenrecht en bepaalt posities voor de vereniging in deze velden. Ook de zaaizaadregelgeving valt onder de verantwoordelijkheid van deze hoofdcommissie vanwege de link met rasidentiteit.

Daarnaast levert de hoofdcommissie een actieve inbreng in relevante organisaties, zoals de Raad voor Plantenrassen, Naktuinbouw, het Communautair Bureau voor Plantenrassen (CPVO) en de International Union for the Protection of New Varieties of Plants (UPOV). Ook wordt deelgenomen aan de vergaderingen van de internationale koepels Euroseeds en International Seed Federation (ISF).

Het doel van de Hoofdcommissie Imago is het observeren en verbeteren van het imago van de sector. We zijn proactief bezig om ervoor te zorgen dat politici, pers, ngo’s, leden en andere stakeholders onze verhalen te horen krijgen, ondersteund door ons message house. Op deze manier versterken we de stem van onze belangrijke sector waar op nationaal en internationaal niveau rekening mee wordt gehouden.

De Hoofdcommissie Onderzoek bespreekt alle aspecten van innovatiebeleid die van belang zijn voor plantaardig uitgangsmateriaal. In Nederland richt zich dat met name op de topsectoren en de Nationale Wetenschapsagenda. In Europa ligt de focus op Horizon Europe.

Posities worden afgestemd zodat de Plantum-vertegenwoordigers in Euroseeds, International Seed Federation (ISF) en het bestuur van het Topconsortium voor Kennis en Innovatie Tuinbouw en Uitgangsmaterialen (TKI TU) een gedragen visie kunnen vertegenwoordigen. Daarnaast bepaalt de hoofdcommissie welke lobbytrajecten relevant zijn en stemt regelmatig af met de Graduate School “Experimental Plant Sciences” (EPS) en andere relevante kennisinstellingen. De Hoofdcommissie Onderzoek is de ruggengraat van de begeleidingscommissie van het onderzoeksprogramma “Better Plants for New Demands” onder Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) en voert de regie over het budget van het project “Stimulering van kennis en kunde”.

De leden van de hoofdcommissie zijn inhoudelijke experts met een gevoel voor lobby en waar mogelijk een netwerk in relevante organisaties zoals de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), hun afdeling Toegepaste en Technische Wetenschappen (NWO-TTW) en ondernemingsorganisatie VNO-NCW.

De Hoofdcommissie Veredelingsmethoden bespreekt de ontwikkelingen op het gebied van veredelingsmethoden en de daaruit voortvloeiende rassen. De hoofdcommissie bepaalt de positie van Plantum op het onderwerp van veredelingsmethoden en haar verschillende aspecten in de politieke en maatschappelijke discussies op zowel nationaal als Europees (Euroseeds) en mondiaal (ISF) niveau.

Deze discussies gaan voornamelijk over de regulering van (nieuwe) veredelingsmethoden en de acceptatie in de keten; het beleid rondom genetische gemodificeerde organismen (GGO), mogelijke risicobeoordelingen en etiketteringsverplichtingen met betrekking tot producten van plantenveredeling. Naast het volgen van technisch-wetenschappelijke ontwikkelingen wordt er meer focus gelegd op politieke en maatschappelijke discussies. Plantenveredeling is relatief onbekend bij het grote publiek en dient toegelicht te worden door de plantenveredelaars in de verschillende discussies.

Plantum speelt een belangrijke rol bij het tot stand komen van de arbeidsvoorwaarden in de sector zaden en jonge planten en treedt hierin op namens de werkgevers. Samen met andere Werkgeversorganisaties en de vakbonden, FNV, CNV Vakmensen en De Unie, werkt Plantum aan goede arbeidsvoorwaarden in de sector bij het afsluiten van de volgende cao’s.

  • CAO Tuinzaadbedrijven
  • CAO Glastuinbouw
  • CAO Colland
  • CAO Weefselkweek
  • CAO Private aanvulling bij WW en WGA (CAO PAWW)

Daarnaast is Plantum betrokken bij de pensioenregeling van BPL Pensioen.

Voor deze activiteiten zijn de volgende Plantum-commissies actief:

  • Commissie CAO Glastuinbouw
  • Commissie Sociale Zaken Tuinzaad
  • Werkgroep Duurzame Inzetbaarheid
  • Werkgroep Arbocatalogus
  • Commissie CAO Weefselkweek

Hieronder staan alle gebruikte afkortingen binnen Plantum beschreven.

AB                         Algemeen Bestuur

ABS                       Access and Benefit Sharing

AI                          Artificial Intelligence

ALV                       Algemene Ledenvergadering

CBD                      Convention on Biological Diversity

CGN                      Centrum voor Genetische Bronnen Nederland

CGO                      Cultuur- en Gebruikswaardenonderzoek

CITES                    Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora

CPVO                    Community Plant Variety Office

CSDDD                 Corporate Sustainable Due Diligence Directive

CSRD                    Corporate Sustainability Reporting Directive

Ctgb                      Commissie Toelating Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden

DSI                        Digital Sequence Information

EDV                      Essentially Derived Variety

EPS                       (Graduate School) Experimental Plant Science

EU                         Europese Unie

FAO                       Food and Agriculture Organisation van de Verenigde Naties

FNV                      Federatie Nederlandse Vakbeweging

GGO                     Genetisch Gemodificeerd Organisme

GSPP                     Good Seed and Plant Practices

ICC                        International Chamber of Commerce

IMVO                   Internationaal Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

IPPC                      International Plant Protection Convention

ISF                         International Seed Federation

ISTA                      International Seed Testing Association

IT PGRFA             International Treaty on Plant Genetic Resources for Food and Agriculture

LNV                      (Ministerie van) Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

MLS                      Multilateraal system

NGT                      New Genomic Techniques

NIBI                      Nederlands Instituur voor Biologie

NPPO                   National Plant Protection Organizations

NVWA                  Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit

NWO                    Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek

OECD                   Organisation for Economic Co-operation and Development

PBL                       Planbureau voor de Leefomgeving

PRM                     Plant Reproductive Material

SDG                      Sustainable Development Goals

SUR                      Sustainable Use Regulation

TKI-T&U              Topconsortium Kennis en Innovatie Tuinbouw en Uitgangsmaterialen

ToBRFV                Tomato brown rugose fruit virus

UNCLOS              United Nations Convention on the Law of the Sea

UPOV                   International Union for the Protection of New Varieties of Plants

VPN                      Vereniging Potgrondproducenten Nederland

VTO                      VoedingsTuinbouw Opkweek

VTZ                       Voedingstuinbouw Zaden

WIPO                   World Intellectual Property Organization

WTO                     World Trade Organization