Inleiding Strategische Pijler Markt
De sector verdient haar geld in de verschillende markten. De biologische markt neemt daarin een speciale positie in met haar expliciete eisen aan uitgangsmateriaal. Daarnaast zien we dat de marktsituatie buiten de EU snel complexer wordt, met name op het gebied van de fytosanitaire garanties die gevraagd worden. Re-export maakt die situatie in een groeiend aantal landen extra ingewikkeld. Uitbraken van ziektes in Nederland en Europa leveren nog extra uitdagingen op. Daarmee is markttoegang en fytosanitair nauw met elkaar verbonden. De strategische pijler Markten heeft daarmee een complexe opdracht waar twee hoofdcommissies zich over buigen, te weten: Markttoegang en fytosanitair beleid en Biologisch Uitgangsmateriaal.
2022-2023
De afgelopen periode hebben we met de overheid afgestemd over de prioriteitslanden voor nieuwe en bestaande markttoegang voor onze sector. Daarnaast leverden we inhoudelijke input voor, en werkten we mee aan, de organisatie van bezoeken van de National Plant Protection Organizations (NPPO’s). Verschillende NPPO’s van importerende landen kwamen op bezoek, zoals het Verenigd Koninkrijk, Nieuw Zeeland, Taiwan, India, Marokko. Bovendien ontvingen we een delegatie van de Europese Commissie.
Ook leverden we commentaar op verschillende WTO-notificaties van nieuwe importeisen. Samen met de leden en de overheid hebben we diverse markttoegangsproblemen, verhelderd en/of opgelost. Daarnaast was er nationale afstemming over de uitvoering en implementatie van de fytosanitaire regelgeving en de retributies door de NVWA op bedrijfsleven ondersteunende taken.
Een belangrijk punt was het voorkomen van een aanzienlijke aanscherping van de Europese noodmaatregel op ToBRFV (voor zaden en jonge planten van Capsicum en tomaat). Uiteindelijk heeft de inzet van Plantum geresulteerd in een verlenging van de huidige noodmaatregel met geringe wijzigingen.
2023-2024
Aangezien meerdere importerende landen doorgaan met het wijzigen van hun importregels, blijven we ook het komende jaar alert op onterechte importeisen. Waar nodig nemen we daar actie op. Ook zetten we in op de afronding van langlopende markttoegangsdossiers in India, Mexico en VS en op het opstarten van nieuwe dossiers. Daarnaast verwachten we opnieuw fytosanitaire audits. Er is nog steeds een inhaalslag van dit soort bezoeken gaande na de COVID-periode.
Andere punten waar onze aandacht de komende tijd naar uit zal gaan zijn: elektronisch certificeren, waarbij de inzet van Plantum is gericht op het geschikt maken van de systemen voor de specifieke behoeften voor re-export; het afronden van de nationale implementatie van de EU-verordeningen, specifiek voor zaden; de nationale en internationale inzet op de acceptatie van bedrijfsinformatie voor fytosanitaire garanties, onder officieel toezicht van de NPPO.
Het komend jaar zullen we de relatie met de NVWA verder uitbreiden naar een geregeld overleg op het niveau van de Inspecteur Generaal. Dit doen we in nauwe samenwerking met andere handelskoepels onder de vlag van PlantNet International, de opvolger van Greenport Holland met een specifieke handelsfocus. We kijken ook uit naar een langverwacht beleidsdocument over export van het ministerie van LNV, dat handvatten moet geven voor de relatie met dit ministerie op internationale markten.
2022-2023
Afgelopen jaar is de basis gelegd voor een visiedocument met daarin de richtlijnen en doelen voor het versterken en stimuleren van biologisch uitgangsmateriaal. Ook is een expliciete start gemaakt met het versterken van de samenwerking met stakeholders uit de biologische sector. En heeft Plantum samen met Bionext een netwerkevenement in Brussel georganiseerd in verband met de publicatie van het Nationaal Actieplan Biologisch. Door intensieve samenwerking en kennisuitwisseling willen we de ontwikkeling en het gebruik van biologisch uitgangsmateriaal bevorderen.
Daarnaast is recent aandacht geweest voor keuzevrijheid van de biologische sector in de discussie rond het voorstel voor nieuwe veredelingsmethoden (NGT) van de Europese Commissie. Plantum benadrukt dat bedrijven deze keuzevrijheid aan het begin van de keten kunnen borgen, door telers de keuze te geven bij het selecteren van (biologisch) uitgangsmateriaal.
2023-2024
Ook volgend jaar zal het belang van goed uitgangsmateriaal voor de biologische teelt nadrukkelijk onder aandacht worden gebracht in Nederland en Brussel. Plantum wil zich proactiever opstellen en onderbouwd met cijfers discussies aangaan. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om discussies over het belang van rassen geschikt voor biologische teelt naast biologische rassen uit biologische veredeling en heterogeen materiaal. Dit is mede van belang voor de huidige discussies over uitvoering van de Verordening Biologische Landbouw (2022) en de formulering van de Verordening voor Plantaardig Uitgangsmateriaal (PRM). Dit wordt nog urgenter met het oog op de aankomende Europese verkiezingen. Plantum wil daarom het komend jaar het gebruik van verschillende typen uitgangsmateriaal in kaart brengen.
De Biologische Sector zal zich ook het komende jaar luid laten horen in de discussies over nieuwe veredelingsmethoden (NGT). De hoofdcommissie Biologisch Uitgangsmateriaal zal daarom nauw samenwerken met de hoofdcommissie Veredelingsmethoden om posities en argumenten af te stemmen.
Een aandachtspunt is ook de certificering door Skal en het verkleinen van de onderlinge verschillen tussen EU-lidstaten als het gaat om certificeringsstandaarden en hun interpretatie. Plantum zal zich het komend jaar actief inzetten voor het bevorderen van harmonisatie op dit gebied. Een uniforme certificeringsaanpak zal de handel in biologisch uitgangsmateriaal vergemakkelijken en de consistentie en betrouwbaarheid ervan bevorderen.
EXPORT NAAR DE VS
Bij export naar de VS werden jonge planten, die voldeden aan het geconditioneerde teelt programma, tegengehouden door de aanwezigheid van mos. Door nauwe samenwerking met bedrijven, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en afnemers in de VS, heeft Plantum de United States Department of Agriculture laten inzien dat deze importen geen fytosanitair risico vormen.
NOODMAATREGEL VOORKOMEN
Door gezamenlijke inzet van Plantum, Euroseeds en de Nederlandse vertegenwoordiging in Brussel is een aantal zeer ongewenste aanscherpingen van de noodmaatregel voor het tomatenvirus ToBRFV voorkomen.